Μουσείο Ελιάς Κυκλάδων (Λιοτρίβι του Χέλμη)
Ο ελαιόμυλος του Πιτροφού, γνωστός και ως "βίδα" του Πιτροφού, αποτελεί μέρος διόροφου κτίριου και καταλαμβάνει σημαντικό τμήμα απο το ισόγειο "κατώγι" της κατοικίας του "βιδάτορα" ή "λιοτριβιάρη", που αναπτύσεται στον όροφο. Αποτελεί θαυμάσιο δείγμα μιας μικρής προβιομηχανικής ζωοκίνητης μονάδας εξαγωγής ελαιόλαδου. Πολλές τέτοιες οικοτεχνικές μονάδες ήταν διάσπαρτες στην ορεινή Ανδρο. Λειτουργούσαν ακόμη κατά τη δεκαετία του '60 και με τον οικοτεχνικό τους χαρακτήρα εξυπηρετούσαν τη μικρή τοπική αγορά.
Το συγκεκριμένο ελαιοτριβείο παρουσιάζει όμως και μια ιδιαιτερότητα: διαθέτει πολλούς χώρους σε αντίθεση με τα περισσότερα ελαιοτριβεία της Ανδρου, όπου η διαδικασία περιοριζόταν σε ένα και μόνο μικρό χώρο. Ολόκληρο το κτίριο χρονολογείται αρκετά πριν το 1857. Διάφορα σωζόμενα στοιχεία, όπως τρία βόλια, δύο πέτρινες πλάκες αλέσματος, και άλλες δομικές λεπτομέρειες του κτιρίου, δείχνουν οτι ήδη λειτουργούσε κατά το 18ο αιώνα. Το 1857 άλλωστε, μεταπωλήθηκε, μαζί με την οικία του ορόφου, ως ολοκληρωμένο ελαιοτριβείο.
Με επιμελημένη εξωτερική πρόσοψη και εσωτερική λιθοδομή παρουσιάζει ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως καμάρες, τζακότοπο, πέτρινο καζάνι, στέρνα, πέτρινες κλίμακες διαφόρων τύπων, παραδοσιακά είδη οροφών, κ.ά., που απαντώνται στην αγροτική Ανδρο και χαρακτηρίζουν την αισθητική λειτουργικότητα της αρχιτεκτονικής των Κυκλάδων γενικότερα.
Ώρες λειτουργίας
- Κυριακή, 10:00-12:00
- ή κατόπιν επικοινωνίας με το μουσείο